Böcekçil Bitkiler

Böcekçil bitkiler, etçil olarak beslenen bir yanları olduğu için bitkiler aleminin en farklı ve ilginç türlerinden biridir diyebiliriz. Çoğu bitki gibi fotosentez yaparlar ancak topraktan yeterli miktarda azot alamadıkları için azotlu besin ihtiyaçlarını isimlerinden de anlaşıldığı gibi böcek yiyerek sağlarlar. Peki bir bitki olan bu tür bir böceği nasıl sindirir?

Sindirim Aşamaları

• Bitki nasti hareketi ile (uyartı yönüne bağlı olmadan gerçekleşen hareket) böceği yapraklarıyla yakalar.
• Daha sonra hücre dışına ekzositoz ile sindirim enzimleri salgılar. Bu enzimler böceği hücre dışında sindirir ve bitki, böcekten küçük moleküller olan aminoasitleri alır. (Nişasta ve gliserolü fotosentezle sentezler.)
• Son olarak bitki, ribozomla kendi şifrsine uygun protein sentezler. Sindirim tamamlanmış olur ve yapraklar kapanır.

Böcekçil Bitki Çeşitleri

Böceği yakaladıkları organlara göre böcekçil bitkiler 3’e ayrılırlar.

Borularıyla böcek yakalayanlar

Örnek olarak nefentes (su ibriğini) verebiliriz. Yaprakları şekil olarak boruyu andırır. Yapraklarının ucunda ibriğe benzeyen bir kısım vardır. Bu kısmın içinde özel bezler tarafından salgılanan bir sıvı bulunur. Bu sıvıya bazen yağmur suları da karışır ve böcekler buraya düşerek su-sıvı karışımın içinde boğulurlar. Böcek çıkmak için çabaladıkça bitki salgı bezleri daha fazla sıvı salgılar böylece böcek sindirilmiş olur. Ölü böcek içeride kalır ve yaprağın içinde ölen böcekler yüzünden pis kokular oluşur.

Yaprak ayalarıyla böcek yakalayanlar

Başlıca örneği diyonea (sinekkapan)’dır. Geniş yaprak saplarının uçlarında ayalar vardır. Bunun kenarlarında kuvvetli dikenler vardır. Böcek bu dikenlerden birine dokunduğu anda yapraklar kapanır ve böcek içeride mahsur kalır. Bitki 9-35 gün boyunca böceği sindirir ve yapraklar yeniden açılır.

Bezleriyle böcek yakalayanlar

Başlıca örneği droseradır. Tepeden bakıldığında güzel bir çiçeğin dikenli haline benzer. Bitkinin üstünde bir çok uzantı vardır ve her bir uzantının üzerinde de salıcı hücreler (bezler) bulunur.

Bezlerin üzerinde yapışkan saydam su damlaları vardır. Bir böcek bu bitkiye konduğunda yapışır ve çabalamaya başlar. Böcek çabaladıkça salgılama artar ve yaprak kapanarak böceği hapseder. Bitki böceği 1-2 gün içerisinde sindirmiş olur.

Kaynak ve İleri Okuma:

• www.nkfu.com