Kist Hidatik (Köpek Kisti) Nedir?

Hidatik kist hastalığına yassı bir solucan olan Echinococcus granulosusun larvası sebep olur. Hastalık ülkemizde genel olarak koyun yetiştiriciliğinin fazla olduğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde sık görülür. Antik çağdan beri hastalığın var olduğu düşünülüyor. Hastalığın vücutta en çok rastlandığı yerler karaciğer ve akciğer olarak saptanmıştır. Çocuklarda akciğer üzerinde görülürken, yetişkinlerde ise karaciğerde rastlanır. Hastalık her yaşta oluşabilmekte ancak genel olarak genç yaşta ve erkeklerde sık rastlanmaktadır.

Hastalık Nasıl Bulaşır?

Echinococcus paraziti köpeklerin ince bağırsaklarında yaşar. Hastalık köpek dışkısı ile atılan yumurtalar ile insana bulaşır. Hastalık bu dışkı ile kontamine olan otobur hayvanlar, içme suları, çiğ sebze ve meyveler, toprakta oluşan yumrular yoluyla bulaşma seviyesini hızlandırır. Bu yol ile bulaşan kistin içinde kaya suyu denilen steril fakat antijenik formda bir sıvı bulunur. Bu yüzden kist vücut içinde patladığı zaman alerjik bulgulara sebep olabilir. Hastalık çok ilerlemediği sürece vücut farklı belirtiler vermez. Hastalık farkedilmezse eğer parazit karaciğer üzerinde ilerler ve bu tutulum vücutta ağrı, bulantı, kusma, sarılık oluşturur. Akciğer üzerinde tutulum gösterir ise solunum güçlüğü, öksürük, ağızdan kanlı balgam oluşur.

Hastalıktan Korunmak İçin Ne Yapılabilir?

• Bahçeden toplanan veya dışarıdan alınan meyve ve sebzelerin bol su ile yıkanması gerekir.
• Köpeklerin dışkıları ortaya atılmamalı mutlaka poşete konulup çöpe atılmalı.
• Mezbahalar ıslah edilmeli ve hayvan kesimleri bakanlıklar tarafından kontrol altına alınmalı.
• İçme sularının tüketilmeden önce arıtılması gerekir.
• Köpek ve kedilere çok zorunda kalınmadığı sürece çiğ et verilmemelidir.
• Evde yapılan ya da mekanlarda yenilen etlerin tam pişirildiğine dikkat edilmelidir.
• Dışarıda serbest dolaşan hayvanlara özellikle köpeklere dokunulduktan sonra eller ağız ile temas edilmeden bol su ile yıkanmalıdır.
• Hayvanlara aşı yapılmasına ve parazitlere karşı ilaç alımlarına dikkat edilmelidir.
• Kurban bayramlarında kesilen koyun ve ineklerin kistli sakatatları kesinlikle köpeklere verilmemelidir. Derin bir çukura gömülmeli ve köpeklerin ulaşılması engellenmeli.

Bu hastalıkla mücadele, diğer bulaşıcı hastalıklarda olduğu gibi halkın toplum sağlığı konusunda bilinçlendirilmesi gerekiyor. Hastalığın insan sağlığına verdiği zararlar halka anlatılmalı ve bunun için destek programları geliştirilmelidir. Kişisel temizlik kuralları toplumun anlayabileceği bir biçimde topluma anlatılmalıdır. Özellikle hayvan yetiştiricileri ve kasaplar bu hastalıkta risk grubunu oluşturduğu için hastalık konusunda eğitim almalıdırlar.

Kaynak ve İleri Okuma

• https://www.toraks.org.tr/halk/pdfs/akciger-hidatik-kisti-hasta-brosuru.pdf
• https://www.journalagent.com/vtd/pdfs/VTD_20_4_288_293.pdf
• https://www.saglik.gov.tr/TR,4076/kist-hidatik-kistik-ekinokokkoz.html