Uçak Nasıl Uçar?

Sihir Değil Fizik

Düşündüğümüz zaman son derece ağır parçaları olan ve kocaman bir aracın gökyüzünde durması hatta hareket etmesi, süzülmesi imkansız gibi gözüküyor. Ama her zamanki gibi fizik kanunları imkansız dediğimiz şeyleri mümkün kılıyor.

Uçak Etki Eden Kuvvetler

”Uçak nasıl uçar?” sorusunun cevabını öğrenebilmemiz için öncelikle uçağa etki eden kuvvetleri bilmemiz gerekiyor. 

Tüm araçlarda olduğu gibi uçağa etki eden ağırlık, itme ve  kaldırma kuvvetleri var.  Bu kuvvetler her gün yolda gördüğümüz arabalara da etki ediyor. Uçağı arabalardan farklı kılan şey ise sağında ve solunda birer adet bulunan kanatları ve bu kanatların altında bulunan motorlar. Çoğu işi bu muhteşem ikili ekip yapıyor diyebiliriz.

Motor

Motorların içinde bulunan pervaneler hızlı bir şekilde dönerek havayı arkaya doğru hızlandırıyor ve bu kuvvete karşı bir tepki kuvveti olan: itme (çekme) kuvveti oluşturuyor. Şişmiş bir balonun ağzını açıp serbest bıraktığınızda sizde bu itme kuvvetini görebilirsiniz. 

İtme kuvvetine karşı gelen kuvvete ise sürüklenme kuvveti (hava direnci ve ya basınç sürüklenmesi) oluşur. Arabayla giderken elinizi camdan dışarı çıkardığınızda hava direncini hissedebilirsiniz. 

Kanatlar

uçağın kanatları ve burun kısmı, uçağın üzerinden hava direncinin akıp gitmesi için uçak pürüzsüz ve kavisli bir yüzeye sahiptir.(Aerodinamik)

Evet bu gördüğümüz kuvvetler sayesinde uçağımız havalandı peki ama nasıl aşağı yukarı hareket edecek dersiniz? Tabi kide kaldırma kuvvetini arttırarak veya azaltarak. Bunu da uçak hücum açısı yaparak gerçekleştirir.

Hücum Açısı

Hücum açısı uçağın yatay uçuş yönü ile burun kısmının baktığı yön arasında oluşan açıdır. Uçak yükselirken hücum açısı artar ve bu da kaldırma kuvvetinin artmasına neden olur. Bu sayede uçak aşağı yukarı hareket edebilir, hemde sürekli yatay doğrultuda uçmaya devam ederek.

• Hücum açısı artarken kanatta birim başına düşen sürüklenme kat sayısı da artar. Bunun sebebi uçağın burnu yükselirken havanın daha fazla alana temas etmesidir.
• Uçak çok fazla yükselirse ve hücum açısı büyürse irtifa kaybı olur.

İlk uçak 1903 yılında Wilbur ve Orville Wright kardeşler tarafından icat edilmiştir. Bizleri bu muhteşem teknolojiden mahrum bırakmadıkları için onları da anmadan geçmeyelim.