BilimGenelMakalelerSağlık

İnsülin Nasıl Üretilir?

Google News Abone Ol

İlk önce “Rekombinant DNA Nedir?” ona bakalım. Rekombinant DNA doğal olarak bir arada bulunamayan DNA moleküllerinin genetik tekniklerle bir arada bulundurulmasıdır diyebiliriz. Bu teknoloji kullanılarak üretilen ve tedavi amaçlı lisansı alınan ilk insan gen ürünü insülindir. İlk defa 1982’de elde edilmiştir. Rekombinant DNA teknolojisi hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz, “Rekombinant DNA Teknolojisi Nedir?” isimli makalemizi okuyabilirsiniz.

İnsülin Nedir?

İnsülin pankreastan salınan bir hormondur. Glukoz metabolizmasını düzenler. Tokluk durumunda pankreastan salınır ve karaciğerde uygun reseptörüne bağlanarak,karaciğeri uyarır. İnsülini üretemeyen bireylerde şeker hastalığı görülür. Bu hastalığın en şiddetli tipi Tip1, sadece ABD’de 2 milyondan fazla kişiyi etkilemektedir.

İnsülin Pankreasta Nasıl Sentezlenir?

Pankreasta yer alan bir grup hücre,preproinsülin adı verilen bir öncül peptidi sentezler. Bu öncül polipeptit hücreden salınırken peptidin ucundan ve zincirin orta kısmından amino asitler kesilir. Bu kesilme disülfit bağları ile bağlanan iki polipeptit zinciri içeren insülin molekülünü ortaya çıkarır. Şeker hastaları yeteri miktarda insülin üretemez ve insülini ilaç olarak alırlar.İlaç olarak alınan insülin,bakterilerde üretilir.

İnsülin Bakteride Nasıl Üretilir?

Sentetik insan insülini şimdi başka yöntemlerle de üretilmesine rağmen orijinal yönteme göz atmak bilgi vermek aşısından önemli. İnsülin proteini A ve B olmak üzere iki polipeptit zincirinden meydana gelmiştir. A alt biriminin 21, B alt biriminin ise 30 amino asiti bulunmaktadır. Orijinal bakteriyel süreçte oligonükleotit sentezi ile A ve B altbirimi için sentetik genler yaratılmıştır. Her bir sentetik oligonükleotit,bir vektörde bakteriyel beta-galaktozidaz enzimini şifreleyen lacZ geninin yanına yerleştirilmiştir.

Konak bakteriye transformasyon yapıldığında,lacZ geni ve sentetik oligonükleotit birlikte transkripsiyona,sonra da translasyona uğrar. Elde edilen ürün bir füzyon polipeptittir ve insülinin alt ünitelerinden birine ait amino asit dizisine bağlı beta-galaktozidaza ait amino asit dizisini içerir. Füzyon proteinler bakteriden saflaştırılır ve siyanojen bromür ile muamele edilerek, beta-galaktozidaz ile insülin arasındaki bağ kırılarak füzyon proteini koparılır. Her bir insülin alt birimi bu şekilde üretilir ve saflaştırılır. Alt birimler bir biri ile karıştırıldığında kendiliğinden birleşirler ve aktif bir insülin molekülünü oluştururlar. Saflaştırılan insülin şeker hastalarının tedavisinde kullanılır.

Tedavi amacıyla bir çok protein benzer yöntemlerle üretilir.Bir insan geninin plazmite klonlanması ve bu geni taşıyan rekombinant vektörün bakteri hücresine verilmesi yoluyla elde edilir. Aktarılan genin konak hücrede ifade edildiğinden emin olunduktan sonra,transforme bakteriler büyük miktarda üretilir ve insan proteini ayrıştırılarak saflaştırılır. İnsülin üretiminde  bunun için E.coli kullanılır.

Abdullah Alekberov

Abdullah Alekberov. Azerbaycanin Nahcivan ilçesinde 2 Şubat 1996'da doğdum. Okulu bir müddet Nahçıvanda okudum daha sonra Bakü'de eğitimime devam ettim. 2013 yılında hem İzmir Ege Üniversitesinde Halkla ilişkiler ve tanıtım hemde Bakü'de İktisat Üniversitesinde endüstri mühendisliğini kazandım. Bakü'deki üniversiteyi tercih ettim ve bir müddet orda okudum. Sonra Erzurum Atatürk Üniversitesine başvurdum ve Moleküler biyoloji ve genetik bölümünü kazandım. Bakü'deki üniversiteyi bıraktım ve eğitimime devam etmek için Atatürk üniversitesine geldim. Şuanda adı geçen üniversitete öğrenci olarak eğitimime devam etmekteyim. Erzurumda yaşıyorum.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir