BilimGenelMakaleler

Karanlık Madde Nedir?

Google News Abone Ol

Karanlık madde, astronomi ile gözlenen bazı olayları açıklamak için öne sürülmüş bir madde türüdür. Karanlık Madde elektromanyetik dalgalarla etkileşime girmez ve varlığı yalnız diğer maddeler üzerindeki kütleçekimsel etkiyle belirlenebilir. Bir süre, karanlık maddeyi nötrinoların oluşturduğu düşünülürdü. Ancak yapılan araştırmalar sonucu böyle bir şeyin olmadığı görüldü. Karanlık madde elle tutulur bir şeyden oluşmuyor.

Karanlık Madde Hakkında Bilgiler

Sadece bir alanda büyük miktarda toplandığında normal madde gibi etki yaratıyor. Karanlık maddenin şimdilik 2 türü olduğu düşünülüyor: Sıcak ve Soğuk karanlık madde. Sıcak karanlık maddenin parçacıkları çok daha hızlı hareket ediyor. Evrenin yaklaşık %75’ini karanlık enerji, %20’sini ise karanlık madde oluşturuyor. Geri kalan kısımsa gök cisimlerinden oluşuyor.( Karanlık enerjiyle karanlık maddenin temel farkı, karanlık maddenin galaksilerin evrende dağılmadan kalmasını sağlamak, karanlık maddenin ise evrenin genişlemesini sağlamaktır.) Şimdilik bilindiği kadarıyla karanlık enerji ile karanlık madde arasında bir bağ yoktur. Fakat bazı bilim insanları bu İkisinin arasında bir bağ olduğunu düşünmektedir.

Karanlık maddenin varlığına işaret eden verilerden en önemlisi, gökcisimlerinin içinde bulundukları gökadalarının çevresinde dönme hızlarının gökadaların merkezine olan mesafeye baplı olarak değişiminin açıklanabilmesi için sadece ışıkla etkileşen madde miktarının yeterli olmaması. Bu durum, kayıp kütle problemi olarak adlandırılır. Günümüzde pek çok araştırma grubu karanlık madde parçacıklarını belirlemek için çalışmalar yürütüyor.

Karanlık Maddeyi gözlemleme yöntemlerinden en bilineni zayıf kütleçekimsel merceklenmedir. Bilim insanları uzaktaki gökcismini incelerken olması gerekenden daha az madde olduğunda bu yöntemi kullanıyorlar. Orada karanlık madde varsa, gelen ışık eğilmiş oluyor. Karanlık madde fikrini ilk olarak 1932’de Jan Hendrik Oort ve 1933’de Fritz Zwicky tarafından öne sürüldü. 1970 yılında Washington Carneige Enstitüsünden Vera Rubin ve arkadaşları Sarmal Gökada eğilimlerini inceledi. Sarmal Gökada eğilimleri, karanlık maddenin varlığına en büyük örnektir. Bu çalışma ve 1932’de ortaya atılan fikir uzun yıllar önemsenmedi. 2006 yılında yayınlanan 2 gökada çarpışması karanlık maddeye daha somut bir örnek olmuştur

Sabriye Zeynep Burakgazi

2001 yılında Bingöl'de doğdum. Rize'de yaşıyorum. Yeni şeyler öğrenmeyi ve insanlarla paylaşmayı seviyorum. İlgi alanım genellikle kimya, biyoloji ve astronomi üzerine. Bu sitede öğrendiğim ve insanlarla paylaşmak istediğim konuları yazıyorum.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir