Kurban Bayramında Beslenme

Kurban Bayramında; tatlı, şeker tüketimine dışında kırmızı et tüketiminin miktarı da oldukça artmaktadır. Ancak özellikle bu dönemde şişmanlık, hiper tansiyon, kalp-damar, mide ve diyabet hastalığı olan bireylerin beslenmelerine dikkat etmeleri gerekmektedir. Kurban bayramında; sağlıklı beslenmenin temel prensiplerine, yiyecek seçimine, porsiyon kontrolüne ve besin gruplarının dengeli dağıtılmasına özen gösterilmelidir.

Etlerin Pişirilmesi

• Etin tüketim kalitesini etkileyen en önemli etkenlerden birisi pişirme yöntemidir. Pişirme yönteminin seçimi; etin tipine, bağ dokusunun miktarı, etin şekil ve büyüklüğüne göre uygun olmalıdır.
• Pişirme sırasında etin iç sıcaklığı 0^oC’den 85^oC’ye kadar yükselmektedir. Sıcaklıktaki bu artış etteki hem yapısal hem de su dağılımında çok büyük değişmelerle sonuçlanmaktadır. Pişirme kaybı olarak su kaybı, yağların erimesi ve damlaması, doku ve lezzette değişmeler oluşmaktadır.
• Kırmızı etler protein içeriği yüksek besinlerdir. Etler 75^oC civarında pişirilmeli, et proteinlerinin sindirim kolaylığı sağlanmalıdır.
• Kırmızı etler bazı mineralleri(demir, çinko, selenyum) ve vitaminleri(özellikle B₁, B₆, B₁₂ ve D vitamini) de içermektedir. Etlerin sebzelerle birlikte pişirilmesi, etlerin yanında sebzelerin de tüketilmesi sağlıklı beslenme için gereklidir.
• Etlerin sebzelerle birlikte pişirilmesi veya sebzelerle birlikte tüketilmesi besin çeşitliliğinin için gereklidir. Ayrıca sebzelerde bulunan C vitamininin etlerde bulunan demir, çinko ve magnezyumun emilimini, vücutta kullanılmasını arttırmaktadır.
• Kırmızı et yağı, insan diyetindeki doymuş yağ asitlerinin önemli bir kaynağıdır. Çünkü kırmızı et yağlarındaki doymuş yağ asitlerinin doymamış yağ asitlerine oranı yüksektir.
• Doymuş yağ asitleri kalp-damar hastalıklarının gelişmesinde rol oynamaktadır. Etlerde görünür yağlar sıyrılarak yağ miktarı azaltılabilir.
• Kurban bayramında şişmanlık, kalp-damar hastalığı, diyabet, hipertansiyon, mide rahatsızlığı vb. sağlık sorunları olan bireyler ve yaşlılar beslenmelerine dikkat etmelidir. Yağlı etlerin doymuş yağ ve kolesterol içeriği daha yüksek olduğu için kalp-damar hastalığı, diyabet, hipertansiyonu olan bireyler kurban bayramında, yağsız veya az yağlı etleri tercih etmeli, eti kısıtlı miktarlarda tüketmelidir.
• Etler sindirimi ağır olan besinlerdir. Yeni kesilmiş hayvanların etlerindeki ölüm sertliği(Rigor Mortis) geçmeden, olgunlaşma sağlanmadan pişirme, sindirimini de zorlaştırmaktadır.
• Et tüketenlerin karşılaştıkları en büyük sorunlardan bir tanesi de etin olgunluğudur. Etin kalitesi arzu edilen lezzet, yumuşaklık ve sululuk özelliklerinin bir bileşimi olup bunların başarılmasına bağlıdır.
• Etlerin sindirimi üzerine çiğnemenin de etkisi bulunmaktadır. Yağsız etlerin maksimum düzeyde emilimleri için gerekli miktarda çiğnenmeleri gerekmektedir.
• Pişirme yöntemi seçileceği zaman etin türüne dikkat etmek gerekmektedir. Kasların yüksek bağ dokusu içerikleri normalde daha az olgunlaşmalarına neden olmaktadır. Bağ dokusu içeriği yüksek etler ağır ateşte pişirme veya sıvıda pişirme(haşlama veya kaynatma gibi) gibi düşük sıcaklıkta uzun bir süre pişirme önerilmektedir.
• Et yemekleri gün içerisinde tekrar ısıtılınca iç ısısının en az 75 ^oC olması gerekmektedir.

Etlerin Depolanması

• Etler çabuk bozulabilen ürünlerdir. Etlerin bozulması sonucunda pek çok mikroorganizma üremekte ve sağlığı tehdit etmektedir. Bunu önlemek içi etlerin depolamasında dikkatli davranılmalıdır.
• Kurban etleri hayvan kesildikten  sonra direk soğutucuya konmamalıdır. Ölüm sonrası katılığı sırasında etler, önce güneş görmeyen serin bir ortamda (7-15^oC’de ) 3-4 saatlik bir süre bekletilmelidir.
• Etin ölüm sonrasındaki olgunlaşması için 4^oC civarında belirli bir süre depolanması gereklidir. Etin soğutucularda 4^oC’de olgunlaşması için 24 saat gerekmektedir.
• Kıyma haline getirilmiş etler hazırlandığı gün içinde kullanılmalı, kullanılana kadar soğutucularda 4^oC’de tutulmalıdır.
• Kuşbaşı, biftek gibi etler soğutucularda 4^oC’de en çok 1 gün bekletilebilir.
• Etleri kıyma haline getirmek yerine parçalar halinde depolanmalıdır. Bu şekilde depolama süresi uzamaktadır.
• Etler ailelerdeki birey sayısı düşünülerek küçük parçalara ayrılmalı, tek pişirimlik porsiyonlar halinde dondurulmalıdır. Etler yağlı kâğıt veya et sarmada kullanılan buzdolabı poşetlerine konularak dondurulabilir.
• Etler derin dondurucuda -18^oC’de 4- 6 ay süreyle korunabilir.
• Dondurulmuş etler, buzdolabının alt kısmında 24 saat kadar bekletilerek çözdürülmelidir. Etler derin bir kaba konularak soğutucularda çözdürülmelidir.
• Dondurucudan çıkarılarak çözdürülmüş etler mutlaka kullanılmalıdır. Çözdürülmüş etin tamamı veya bir kısmı tekrar dondurulmamalıdır. Aksi takdirde sağlığı tehdit eden pek çok zararlı mikroorganizma üremektedir.
• Dondurulan etler en fazla 1 sene içerisinde tüketilmelidir.