Kuşkonmaz Nedir?
Kuşkonmaz Latince ismi Asparagus officinalis olan bu bitki sulak ormanlık alanlarda, kumlu ve killi topraklarda yetişebilen yeşil sarımtırak çiçekleri bulunan gövdesi, kökü ve tomurcukları kullanılan zambakgillerden olan bir bitkidir.
Antik dönemlerde kuşkonmaz bir afrodizyak olarak biliniyordu ki bunun haklı bir sebebi de var: Bu etli, lezzetli sebzenin içerisinde enerji veren, idrar yollarını temizleyen, yorgunluğa ve cinsel isteksizliğe neden olabilen amonyak fazlasını dengeleyen uyarıcı bir besin karışımı mevcut.
Son zamanların popüler bitkisi kuşkonmaz, hem sebze hem de süs olarak kullanılan çok yıllık bir bitkidir. İlkbahar aylarında tezgahlarda yerini alan kuşkonmaz 50 ile 150 cm boylarına kadar ulaşan, dik gövdeli ve uçları yapraksı bitkidir. İçerisinde barındırdığı zengin vitamin ve mineralleri sayesinde bitkisel antibiyotik niteliğindedir. Vitamin ve mineral bakımından zengin olan bu bitki kalori ve karbonhidrat bakımından da düşük alkalin bir bitkidir. Magnezyum ve kalsiyum açısından en ideal sebze diyebiliriz.
Neuron dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre kuşkonmazda beynin gelişimi ve oluşumu için önemli olan asparajin amino asidi de bulunuyor. Bunun yanı sıra içerisinde insülinin glikozu taşıma işini yapmasında yardımcı olan eser elementlerden krom da bulunuyor. Kuşkonmazda yüksek oranda bulunan bir başka bileşen ise karsinojenlerin yok edilmesine yardımcı olan arındırıcı bileşen glutatyondur. Bu sebeple kuşkonmaz kemik, meme, akciğer ve kolon kanseri gibi kanser vakalarında vücudun mücadele gücünü artırır.
Kuşkonmazın ilginç özellikleri de vardır bunlardan birkaç tanesinden bahsedecek olursak;
- Kuşkonmazın başlıca üç çeşidi vardır: Yeşil renkli Amerikan ve İngiliz tipi; mor renkli Fransız tipi; beyaz renkli Hollanda ve İspanya tipi.
- En fazla kuşkonmaz yetiştirilen bölgeler ABD’de Kaliforniya, Washington ve Michigan eyaletleridir.
- İdeal koşullarda kuşkonmaz sapları 24 saat içinde 25 cm uzar.
- Kuşkonmaz sapının çapı ne kadar genişse kalitesi o kadar artar.
Kuşkonmaz Nasıl Yetiştirilir?
En verimli Mart, Nisan ve Mayıs aylarında besince zengin, kumlu ve gevşek topraklarda yetişir. Haziran ve Temmuz aylarında çiçeklenmeye başlayan kuşkonmazın yetiştirilmesi tohum veya köklerinden kesilen parçalarla yapılır. İki yılda gelişen bitki 15-20 yıl süre ile sürgün vermeye devam etmektedir.
Kuşkonmazın Faydaları Nelerdir?
- Kalp sağlığı: Kuşkonmazın kalp için birçok faydası olduğu bilinmektedir. Öncelikle içinde yüksek oranda bulunan K vitamini sayesinde kanın pıhtılaşmasını kolaylaştırır. Ayrıca yüksek oranda bulunan B vitamini, yüksek oranda bulunduğunda ciddi bir kalp hastalığı risk unsuru olabilen homosistein amino asidini düzenlemeye yarar.
- Kan şekerini düzenler: B6 vitamininin kan şekeri seviyelerini etkileyebiliyor ve diyabet ya da düşük kan şekeri görülen kişiler uyarılıyor. Ancak kan şekeri seviyeleri sağlıklı olan kişiler kuşkonmazın düzenleyici etkisinden faydalanabilirler.
- Yaşlanmayı yavaşlatır: Glutatyon antioksidanının yaşlanma sürecini yavaşlattığı düşünülüyor. Ayrıca kuşkonmazın sağladığı folik asit B12 ile birlikte çalışarak bilişsel gerilemeye karşı da fayda sağlamaktadır.
- Vücudun toksinlerden arınmasını sağlar ve böbrek taşını önler
- Sindirimi düzenler: Kuşkonmaz içerdiği lif ve protein sayesinde sindirimine yardımcı olur. Kuşkonmazda inulin denilen, sindirime yardımcı olan eşsiz bir diyet lifi bulunuyor. İnulin, kalın bağırsağa ulaşana kadar parçalanmamakta ve sindirilmemektedir. Büyük bağırsakta ise besinlerin emilimine yardımcı olduğu, alerjileri azalttığı ve kolon kanseri riskini önlediği bilinen bakterileri besliyor.
- Ruh sağlığına iyi gelmektedir.
- Cilt
- Beyin foksiyonunu arttırır.
- İçindeki kalsiyum sayesinde kemikleri korur.
- Erken doğum riskini azaltır.
- Artrit hastalığına karşı fayda sağlar.
- Tokluk hissi yaratır.
Kuşkonmazın Yan Etkileri Nelerdir?
- Yüksek orandan purin içerdiği için, bu nedenle böbrek hastaları kuşkonmaz tüketmemelidir.
- Böbrek rahatsızlığı olan kişilerin kuşkonmaz tüketmesi sakıncalıdır.
- Hamilelik döneminde hormonlara zarar verebilir.
- Gaz ve idrarda koku gibi rahatsızlıklar yaşanabilir.
- Gut hastalığı kişilerin kuşkonmaz tüketmemeleri gerekmektedir.
