Metamorfoz Nedir?

Metaformozı çoğu kez biyoloji derslerinden duymuşuzdur.Peki ya hala hatırlıyo muyuz? Buna gelin birlikte karar verelim, ne dersiniz?

Metamorfoz

Metaformoz, başkalaşım veya değişim de olarak da bilinmektedir. Canlıların gelişim sırasında geçirdiği evreler de denebilir. Bu evreler her canlıda aynı olmaya bildiği gibi ortak özelliklerde taşıyabilir. Peki ya bu başkalaşım nasıl oluyor? Hiç düşündünüz mü?

Bazı canlıların, larva döneminden ergin dönemine geçene kadar uğradığı değişikliklere metaformoz  denilmektedir. Bu canlılara örnek verecek olursak; kurbağa, kelebek ve böcekleri örnek olarak verebiliriz. Yapılan araştırmalara göre metaformoz en çok böceklerde görülüyormuş.

Metaformoz aslında beş kısımda incelenir; peki bunlar nelerdir bir bakalım.

1. Ametabola: Larvalar tam bir ergine benzer. Burada başkalaşım daha gerçekleşmez.
2. Neometabola: Larvalar ergin hale geçene kadar bir veya iki uyuşuk ara dönem geçirirler.
3. Hemimetabola: Yarı başkalaşma olarak da bilinmektedir. Ergin evrelerini kapsar.
4. Homometabola: Tam başkalaşma olarak bilinir. Larva dönemini gerçek pupa dönemi kontrol eder.
5. Hypermetabola: Larva dönemleri şekil bakımından birbirinden farklılık gösterir.

Şimdi bazı canlılarda metaformoz nasıl oluyor bir bakalım.

Örneğin, kurbağayı bir inceleyim.Öncellikle kurbağadaki döllenmiş yumurtanın gelişmesi sonucu larva oluşur. Larvalar balık şekline benzer bir halde iken iribaşa dönüşürler. İribaşlar suda yaşar ve solungaç solunumu yaparlar.Sonra iribaşlar da büyüdükçe kurbağanın arka bacakları ve ön bacaklar oluşur ve balığa benzeyen kuyruk kaybolmaya başlar ve zaman geçtikçe kuyruk tamamen kaybolur. Bu evreden sonrada karada yaşamaya başlarlar ve akciğer solunumu yaparlar. Daha sonra genç  yavru kurbağa oluşur ve yavru kurbağada gelişerek ergin kurbağaya dönüşür. Kurbağının gelişim sırasında geçirdiği evreleri özetleyip sıralayacak olursak ;

Yumurta – larva- iribaş- yavru kurbağa- ergin kurbağa şeklindedir. Başkalaşım bazı canlılar için son derecede önemli bir unsurdur.